به نقل از «خبرآنلاین»

تحلیل عطوان از پاسخ منفی عربستان به آمریکا در رابطه با ایران

تاریخ انتشار: ۷ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۴۰۲۸۳

عبدالباری عطوان، تحلیلگر سرشناس جهان عرب و سردبیر روزنامه فرامنطقه‌ای رای الیوم در تحلیلی درباره قرارداد احتمالی دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا برای عادی‌سازی روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی نوشت: از ابتدای سال جاری میلادی حتی یک ماه هم نبوده که یک مسؤول ارشد آمریکایی در تلاشی نومیدانه برای ازسرگیری روابط ائتلافی ویژه و برجسته میان دو کشور (آمریکا و عربستان) و بازگرداندن آن به حالت عادی، جلوگیری از نفوذ چین و روسیه و نیز عادی‌سازی روابط میان ریاض و تل‌آویو، همراه با پیشنهادهایی فریبنده به عربستان سفر نکند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا آخرین مقام ارشد آمریکایی بود که همراه با بریک مک‌گورک، هماهنگ‌کننده کاخ‌ سفید در امور منطقه به عربستان سفر کرد و در شهر جده گفت‌وگوهای مفصلی با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان داشت؛ اما به جز بیانیه‌های عمومی که در آنها به بررسی منافع مشترک دو کشور اشاره شدند، بیانیه پایانی درباره موضوعاتی که در این دیدار به آنها پرداخته شد، منتشر نشد.

توماس فردیمن، روزنامه‌نگار مشهور آمریکایی در روزنامه نیویورک تایمز و چهره نزدیک به بایدن و دولتش در مقاله اخیر خود نوشت، بایدن در حال بررسی قرارداد بزرگی در خاورمیانه است که اصلی‌ترین عنوان آن امضای قراردادی امنیتی میان آمریکا و عربستان مشابه پیمان ناتو است و در آن واشنگتن در مقابل اینکه عربستان روابط خود را با رژیم صهیونیستی به حالت عادی درآورده و کشور مستقل فلسطین تشکیل شود، متعهد به حمایت از عربستان و تجهیز آن به اسلحه‌های جدید می‌شود.

فریدمن که هفته گذشته با بایدن دیدار کرد، فاش کرد، عربستانی‌ها سه خواسته از آمریکا دارند؛ توافقنامه دفاعی مشترک، دریافت برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای و خرید تسلیحات پیشرفته، به‌ویژه سامانه موشکی تاد و جنگنده‌های رادارگریز اف۳۵.

عطوان می‌گوید آنچه فریدمن نوشته بازتابی از خواسته‌های آمریکا و تلاش دیرهنگام بایدن برای بازپس‌گیری نفوذ در حال نابودی کشورش در منطقه و تلاشی مذبوحانه برای نجات رژیم اشغالگر اسرائیلی از بحران داخلی‌اش با انتقال فشار آن به عربستان و دیگر کشورهای عربی و نیز تشدید تهدیدهای وجودی برای آن از سوی محور مقاومت و از سوی گردان‌های جوان مقاومت فلسطین است که گزینه مقاومت مسلحانه را برای بیرون راندن اشغالگران در پیش گرفتند.

عطوان در ادامه به نقل از یک دیپلمات عرب نزدیک به ریاض نوشت، سالیوان دست‌کم دوبار مخفیانه و آشکارا به عربستان سفر کرد و در سفر اول چند روز برای دیدار با محمد بن سلمان منتظر ماند و زمانی که بن سلمان تنها چند دقیقه به این دیدار اختصاص داد، هیچ پاسخی برای پیشنهادهای وسوسه‌انگیز و نیز درخواستش برای توقف ارتباط سیاسی و اقتصادی با محور چین-روسیه و تعلیق روابط با ایران دریافت نکرد.

عربستان دیگر به آمریکا نیازی ندارد چرا که ستاره‌اش رو به افول و رهبری آن در جهان در حال نابودی بوده است، در بیشتر نقاط به ویژه در برابر روس‌ها در اوکراین، چین در شرق آسیا و قاره آفریقا با شکست‌های متعدد مواجه بوده و حقارت دولت آن به جایی رسیده که برای اصلاح روابط خود با چین، ایجاد اختلاف میان آن و روسیه و یافتن میانجی برای خروج از جنگ اوکراین به هنری کسینجر متوسل شده که بیش از۱۰۰ سال دارد.

از نظر ما عربستان به قرارداد دفاعی مشترکی با آمریکا نیازی ندارد به ویژه پس از اینکه آمریکا اوکراین را در پی ورود به جنگ ناامید کرد و حتی یک سرباز و یا ناو هواپیمابر به آنجا نفرستاد تا از سقوط پنج منطقه شرقی آن توسط ارتش روسیه جلوگیری کند و به حمایت از آن با تعدادی اسلحه و مهمات قدیمی بسنده کرد. علاوه بر آن آمریکا در طول جنگ یمن به واسطه قرارداد سال ۱۹۴۵ که روزولت آن را با ملک عبد العزیز آل سعود امضا کرد، متعهد به حمایت از عربستان بود؛ اما تمامی آتش‌بارهای پاتریوت و سامانه دفاعی موشکی بسیار پیشرفته تاد را خارج کرد.

اما در مورد دو نکته دیگری که فریدمن به آنها اشاره کرد یعنی دریافت برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای از آمریکا و خرید سلاح‌های پیشرفته از آن باید بگویم، عربستان می‌تواند این برنامه را از چین، روسیه و حتی کره شمالی بدون هیچ شرطی دریافت کند. چه کسی سامانه‌های موشکی پاتریوت آمریکا را که شکست آن‌ها ثابت شده می‌خواهد و سامانه‌های موشکی اس۴۰۰ و اس۵۰۰ بسیار پیشرفته روسیه را رها می‌کند؟ از ترکیه، الجزایر و یونان، به عنوان جدی‌ترین هم‌پیمان آمریکا و عضو ناتو که موشک‌های اس۳۰۰ روسیه را خیلی زود خریداری کردند، سوال کنید.

در پایان باید بگویم عربستان که جایگاه خود را در دو منطقه کشورهای عربی و اسلامی تقویت کرده، با بازگرداندن روابط خود با ایران به دوران اوج خود، یک پیشرفت استراتژیک بزرگ را رقم زده و دسامبر گذشته در ریاض برای رئیس‌جمهوری چین فرش قرمز پهن کرد، به عادی‌سازی روابط خود با رژیم اشغالگر اسرائیلی که در حال حاضر دچار فروپاشی داخلی بی‌سابقه‌ای است، نیازی نداشته و از این پس نیز ندارد و فکر نمی‌کنم به نفعش باشد محبوبیتی را که به تازگی به شکلی قدرتمندانه در میان کشورهای عربی و اسلامی از طریق مخالفت با عادی‌سازی، پافشاری بر تشکیل کشور مستقل فلسطین و بازگرداندن حقوق مشروع ملت فلسطین دوباره به دست آورده، آن را از دست بدهد، عربستان دستکم تا الان در متوقف کردن طوفان معامله قرن، گاو خشمگین ترامپ و توافقنامه‌های صلح ابراهیمی (عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی) موفق عمل کرده است.

از زمانی که عربستان به به هم‌پیمان ناامیدکننده آمریکایی پشت کرد، شرایطش بهبود یافت، توافق اوپک پلاس با روسیه، آن را از کشوری که به دلیل کسری بودجه‌ مجبور به روش سهام شرکت آرامکو، به عنوان مروارید صنعت نفتش شده بود، به کشوری تبدیل کرد که خزانه آن سالانه بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار مازاد دارد و اکنون آماده پیوستن به گروه بریکس است که در حال حاضر حجم معاملات تجاری‌اش با آن پیش از توسعه حدود سالانه ۱۶۰ میلیارد دلار است و طرح‌هایی برای پروژه‌های گردشگری دارد که می‌تواند آن را به مقصد اول گردشگران در خاورمیانه تبدیل کرده و از اتکای آن به نفت بکاهد.

حالا پس از تمام آنچه گفته شد، آقای بایدن و آقای فریدمن، چه کسی آمریکا و اسرائیل را می‌خواهد؟

311311

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1795261

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: عربستان عادی سازی روابط روابط خود

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۴۰۲۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سفر کم سابقه هیات کره شمالی به تهران پس از 5 سال / معمار رابطه تجاری مسکو و پیونگ یانگ در تهران به دنبال چیست؟

به گزارش جماران، خبرگزاری دولت کره شمالی  اعلام کرد  هیاتی از پیونگ یانگ به ریاست وزیر تجارت بین‌الملل  این کشور سفر به ایران را آغاز کرد. براساس این خبر، "یون جونگ هو" وزیر روابط اقتصادی خارجی دیروز سه شنبه در رأس یک هیات ، پیونگ یانگ را به صورت هوایی به مقصد ایران ترک کرد. این خبرگزاری جزئیات دیگری ارائه نکرد. تا لحظه تنظیم این خیر، مقامات جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور میزبان هیات اقتصادی کره شمالی، این خبر را تایید یا تکذیب نکرده اند.

رفت و آمدها میان تهران و پیونگ یانگ با وجود رابطه حسنه میان دو کشور چندان زیاد نیست. براساس گزارشی که عصر ایران منتشر کرده است  آخرین بار در آگوست ۲۰۱۹، یک  هیأت عالی‌رتبه کره شمالی به ایران سفر کرد. پیش از آن نیز وزیر امور خارجه کره شمالی در سال ۲۰۱۸ با  هیأتی عازم تهران شده بود. در سال 96  یک هیئت دیپلماتیک متشکل از رئیس کل پرزیدیوم مجمع عالی خلق این کشور و جمعی از شخصیت‌های سیاسی جهت حضور در مراسم تحلیف ریاست جمهوری کشور در آن زمان به تهران سفر کرده بودند. از دیگر سفر هیئت‌های کره شمالی به ایران را می‌توان به سفر پاک کیل یون معاون وزیر امور خارجه کره شمالی به ایران در ۶ اسفند ۱۳۸۹ اشاره کرد.

 هیئت‌های ایرانی نیز دیدارهایی از کره شمالی داشته‌اند که می‌توان به سفر آقای هاشمی رفسنجانی، رئیس وقت مجلس ایران و ملاقات با کیم ایل سونگ، رهبر کره شمالی در سال 1360، سفر نخست‌وزیر وقت ایران، میرحسین موسوی به پیونگ یانگ در آبان ۱۳۶۲ و سفر آیت‌الله خامنه‌ای، رئیس جمهور وقت ایران در اردیبهشت سال ۱۳۶۸ به پایتخت کره شمالی و دیدار با مقامات بلندپایه این کشور از جمله «کیم ایل سونگ» رهبر وقت کره شمالی اشاره کرد.

تایم انگلیس اندکی پس از انتشار خبر سفر هیات کره شمالی به تهران در این باره نوشت:  خبرگزاری مرکزی رسمی کره در اقدامی که چندان مرسوم این کشور نیست با انتشار یک خبر یک جمله ای از سفر هیئت کره شمالی به سرپرستی یون جونگ هو وزیر روابط اقتصادی خارجی به تهران خبر داده است. یون در اوایل ماه آوریل به روسیه سفر کرده بود و در رسانه های دولتی به عنوان یکی از بازیگران کلیدی تجارت بین پیونگ یانگ و مسکو معرفی می شود. یون جونگ هو در کارنامه کاری خود فعالیت بر روی پرونده سوریه و نظارت بر رابطه دمشق و پیونگ یانگ را هم دارد.

در حالی که بعید است کره شمالی جزئیات بیشتری در مورد این سفر فاش کند اما ناگفته پیداست که این دو کشور که هر دو رابطه خصمانه ای با ایالات متحده دارند همکاری های نظامی با یکدیگر داشته و دارند.  کره شمالی آخرین بار در سال 2019 یکی از اعضای ارشد پارلمان خود را به ایران فرستاد.

بان کیل جو، استاد پژوهشی دانشگاه کره جنوبی در این باره به تایم می گوید: جنگ اوکراین راه را برای همکاری بین کره شمالی و ایران هموار کرده است. کره شمالی اکنون در حال اعزام یک هیئت اقتصادی است، اما این آغاز یک همکاری نظامی گسترده‌تر بین این دو خواهد بود.

ایالات متحده مدتهاست ایران و کره شمالی را به همکاری نظامی در زمینه های موشکی و هسته ای که از دهه 1980 تا دهه اول 2000 ادامه داشت، متهم کرده است. در سال های اخیر این همکاری به دلیل تحریم ها و همچنین توسعه تولید تسلیحات داخلی در هر دو کشور کاهش یافته بود.

واشنگتن ، ایران و کره شمالی را به نقض تحریم‌ها در ارسال تسلیحات به روسیه برای جنگ در اوکراین متهم کرده است. لیندا توماس گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل در ماه جاری در جریان سفر به کره جنوبی ادعا کرده بود  که مسکو در ازای دریافت تسلیحات، به برنامه های تسلیحاتی کره شمالی و ایران کمک می کند.

جونگ پاک، مقام ارشد وزارت امور خارجه ایالات متحده در پرونده کره شمالی  این هفته در مصاحبه ای گفته بود که یکی از خطرهای موجود این است که ماهیت رابطه پیشرفته و سطح بالای کره شمالی و روسیه بتواند تسلیحات این کشور را برای گروه های دیگر در سراسر جهان جذاب کند.

سازمان جاسوسی کره جنوبی هفته گذشته هشداری نادر درباره همکاری ایران و کره شمالی صادر و ادعا کرد این احتمال وجود دارد که پیونگ یانگ بتواند به ایران در حمله به رژیم اسرائیل کمک کرده باشد.  کره جنوبی پیش از این نیز ادعا کرده بود که حماس  از سلاح های کره شمالی علیه اسرائیل استفاده کرده است.

تایم در ادامه این گزارش می نویسد که تاکنون هیچ خبر مستند و یا ادعای قابل توجهی درباره  انتقال تسلیحات بین کره شمالی و ایران در دوره اخیر منتشر نشده است. با این وجود این رسانه به نقل از کارشناسان از وجود پتانسیل همکاری نظامی میان دو طرف سخن گفته است.

لمی کیم، کارشناسان تسلیحاتی نیز مدعی شده است:  کره شمالی که از نظر انرژی تحت فشار قرار دارد می تواند از نفت ایران منتفع شود و ممکن است به دنبال دستیابی به پهپادهایی مانند پهپادهایی باشد که تهران به روسیه فرستاده است. از سوی دیگر برنامه هسته ای ایران می تواند از طریق فناوری کره شمالی تقویت شود. همکاری نظامی بیشتر بین دو کشور بسیار محتمل است.

ایران به نوبه خود بارها فروش پهپادها به روسیه را برای استفاده در اوکراین رد کرده  اما گفته است که "تعداد کمی" را قبل از تهاجم فوریه 2022 ارسال کرده است.

مسکو و پیونگ یانگ اتهامات مربوط به انتقال تسلیحات را با وجود تعداد زیادی عکس ماهواره ای منتشر شده توسط گروه های تحقیقاتی و دولت ایالات متحده که جریان تسلیحات از کره شمالی به روسیه و سپس به انبارهای مهمات در نزدیکی مرز با اوکراین را نشان می دهد، رد کرده اند.

 روسیه اخیراً از حق وتو خود در شورای امنیت سازمان ملل متحد استفاده کرد تا از تحقیق در مورد ادعای انتقال اسلحه توسط کره شمالی جلوگیری کند. این تحقیق قرار بود در چهارچوب نظارت بر تحریم های سازمان ملل متحد علیه کره شمالی انجام شود.

کو گی یون، استاد پژوهشگر مرکز آسیای دانشگاه ملی سئول، با اشاره به سفر هیئت کره شمالی، گفت: «به نظر می‌رسد که این بخشی از تلاش‌های گسترده‌تر برای ایجاد ائتلافی علیه ایالات متحده است.»

نکته ای که تاکنون مورد توجه رسانه ها درباره این سفر قرار گرفته زمان بندی آن است.  این دیدار در زمان تشدید تنش ها در خاورمیانه انجام می شود. در اوایل ماه جاری، ایالات متحده تحریم‌های جدیدی را علیه ایران در پی پاسخ نظامی مستقیم به اسرائیل اعمال کرد. قابلیت‌های پهپادی ایران، به‌ویژه نمونه شاهد، در این حمله نقش داشتند. در میان این تنش‌ها، چین بر حمایت خود از ایران تاکید کرد  که نشان‌دهنده تداوم روابط قوی دوجانبه  میان تهران و پکن است.